Costa Rica Dierenrijk

Dieren in Costa Rica

Tijdens je vakantie/rondreis door Costa Rica is het niet de vraag welke wilde beesten je gaat zien, maar hoeveel wilde dieren je gaat tegenkomen. De vele natuurparken van het land staan bekend om hun diversiteit aan wildlife. Als je een beetje oplet tijdens een wandeling door de jungle, en je weet waar je moet kijken, kom je gegarandeerd wilde dieren tegen. Als je geluk hebt zijn dit een familie rondtrekkende apen of een slang die hoog in een boom ligt te slapen. Wil je zeker weten dat je niets mist tijdens je vakantie dan is het verstandig om de jungle wandelingen samen met een gids te maken. Deze kennen het gedrag van de verschillende dieren, weten dus waar ze zich schuilhouden en waar ze precies moeten zoeken. Daarnaast beschikken zo over erg goede verrekijkers.

Wilde dieren

Omdat je tijdens je reis door Costa Rica een enorme diversiteit aan dieren kunt tegenkomen hebben we hieronder een korte uitleg van welke dieren je tegen kunt komen en hoe groot de kans is dat je ze in het wild gaat zien. Natuurlijk zijn dit bij lange na niet alle dieren die er Costa Rica leven maar dit zijn wel de dieren met de grootste spotkans.

Apen

In Costa Rica leven vier soorten apen. Van deze vier ga je er zeker twee tegenkomen dat zijn de brulapen en de zwarthandslingerapen. Deze twee soorten staan lokaal bekend als howler monkeys en spider monkeys. Deze twee soorten leven in bijna alle delen van het land. De brulapen hoor je vaak al van ver aankomen. Het gebrul van deze apen lijkt wat op het blaffen van honden. Maak deze apen niet boos want dan gooien ze hun ontlasting naar je toe. Een derde soort die je tegen kunt komen is de witschoudercapucijnaap. Deze komt bijna uitsluitend voor in de omgeving van het natuurpark Manuel Antonio. Verblijf je in de buurt van dit park in een hotel dan is de kans groot dat ze je hotel een bezoek brengen op zoek naar eten. De doodskopaap is de vierde soort en minst geziene soort aap die in Costa Rica leeft.

Luiaards

Een ander dier dat je zo goed als zeker gaat zien tijdens je vakantie is de luiaard. Er leven in Costa Rica twee soorten luiaards de tweetenige en de drietenige luiaards. De luiaard of sloth komt in zo goed als alle delen van het land voor. Je komt de dieren tegen in de jungle, maar ook in bomen langs de kant van de weg of wandelend door de berm. Kom je ze niet in het wild tegen dan kun je natuurlijk altijd één van de luiaardopvangen bezoeken. Zei kunnen je alles vertellen over de bijzondere leefgewoontes van deze op het eerste gezicht zo trage dieren. Leuke feit is dat de luiaards ongeveer achttien uur per dag slapen en slechts eenmaal per week naar beneden komen om te poepen.

Toekans

Er leven in Costa Rica zes soorten toekans. De bekendste en meest voorkomende is de zwavelborsttoekan. De toekan is te herkennen aan zijn zwarte lijf, gele borst en zijn regenboogkleurige bek. De andere veelvoorkomende soort is de swainsontoekan. Deze soort is kleuriger en wat kleiner dan de zwavelborsttoekan. Deze toekans kun je overal in het land tegenkomen, de grootste kans heb je echter in het oostelijke deel van het land. Wij hebben de meeste gezien tijdens een boottocht in Tortuguero National Park en voor ons hotel bij het Reserva Biologica Tirimbina.

Kolibries

In totaal leven er 54 verschillende soorten kolibries in Costa Rica. De meeste zijn te vinden in tuinen of parken met veel bloemen. Rondom verschillende natuurparken zijn tuinen aangelegd, zodat je na een bezoek aan een park nog even op zoek kunt naar kolibries. De snelle bewegelijke vogels zijn bijzonder vermakelijk om naar te kijken, net als de vele toeristen die deze vogels tevergeefs proberen op de foto te zetten. Schrik er niet van dat de vogels af en toe rakelings langs je vliegen. Voor de kolibries lijken wij in slow motion te bewegen. Wil je de kolibrie toch proberen op de foto te zetten, dan kun je het beste een bloem uitkiezen en wachten tot een van de vogels besluit daar te drinken.

Miereneter

Een dier dat je minder makkelijk zal spotten is de miereneter. Deze schuwe viervoeter laat zich, maar zelden zien. Er leven drie soorten miereneters in Costa Rica de reuzenmiereneter, de noordelijke tamandoea en de dwergmiereneter. De grootste kans om één van deze zoogdieren tegen te komen heb je in de ochtend bij het eerste licht in één van de natuurparken. De reuzenmiereneter komt nog bijna uitsluitend voor rondom Porcovado.

Aguiti

De aguiti is een groot knaagdier dat goed gewend is aan mensen. Hierdoor is het mogelijk om vrij dicht bij deze dieren te komen. Je komt ze overal in het land tegen in de jungle en natuurparken, maar soms ook gewoon bij je hotel. Een ander knaagdier dat redelijk veel gezien wordt is de paca. De paca heeft in tegenstelling tot de aguiti een tekening op zijn vacht. Verder lijken de twee erg op elkaar.

Slangen

Schrik niet; er komen in Costa Rica ongeveer 135 verschillende soorten slangen voor. Het overgrote deel van deze slangen zijn gelukkig ongevaarlijk. Slechts 17 van deze slangsoorten zijn giftig, waarvan er negen als zeer giftig worden aangemerkt. Aangezien je als leek niet kunt zien welke slangen er wel of niet giftig zijn kun je beter bij alle slangen uit de buurt blijven. Gelukkig zijn de slangen banger voor jou dan jij voor hen. Zo gauw ze de vloer voelen trillen van je voetstappen maken ze zich ui de voeten. De kans dat je een slang op de grond zal zien is klein. Wel kun je hoog in de bomen slangen zien rusten. Vaak zijn deze slangen met het blote oog niet waarneembaar en heb je een goede verrekijker nodig.

Zeeschildpadden

Gedurende het jaar komen er verschillende schildpadden de stranden van Costa Rica op om hun eieren te leggen. Al deze stranden zijn tijdens het broedseizoen afgesloten voor het publiek. Wil je toch de zeeschildpadden zien dan kun je onder begeleiding van een lokale gids in de avond het strand bezoeken. Je kunt dan de schildpadden op het strand zien komen, een gat graven en zien hoe ze deze vol leggen met eieren. Het is een indrukwekkend zicht om deze bijzondere beesten dit te zien doen. De beste plaats om dit te doen is bij Tortuguero. Je kunt hier lederschilpadden en soepschildpadden zien. Welke je ziet hangt af van de tijd van het jaar dat je Tortuguero bezoekt.
Op verschillende rivieren in Costa Rica kun je de lettersierschildpad tegenkomen. Deze liggen meestal ergens op een boomstam op te warmen in de zon

Krokodillen en kaaimannen

De kaaiman kom je regelmatig tegen in Costa Rica. Als je een boottocht maakt door één van de mangrovebossen, in het Tortuguero National Park of Cãno Negro National Park dan is de kans groot dat je er één of meerdere zal tegenkomen. Wij hebben ze tijdens deze boottochten in allerlei soorten en maten gezien. De kaaimannen die in Costa Rica leven worden maximaal ongeveer 150 centimeter groot.
Amerikaanse Krokodillen komen niet op heel veel plekken in Costa Rica voor. Dat is maar goed ook aangezien deze immense beesten een lengte van drie meter kunnen bereiken De bekendste plaats is de Tarcoles rivier. Je passeert deze rivier als je naar Manuel Antonio rijdt. Op de brug wemelt het vaak van de toeristen die op een veilige afstand naar de krokodillen kijken. Gemiddeld liggen er wel dertig tot veertig krokodillen onder de brug te slapen.

Kikkers

De roodoogmakikikker is de bekendste kikker die leeft in Costa Rica. Veel reisgidsen en touroperators gebruiken deze felgekleurde kikker als symbool voor het land. Toch kom je deze bijzondere kikker niet veel tegen. Alleen in de jungle op natte plaatsen of in de buurt van een beek of meertje kom je ze tegen. Vaak alleen tijdens de schemer of in het donker. De pijlgifkikker, een klein felrood gekleurd kikkertje, kom je wel met regelmaat tegen. Je moet wel goed opletten want het kikkertje is slechts een paar centimeter groot. Gelukkig is zijn rode kleur wel erg opvallend. Zijn naam dankt de kikker aan het feit dat de gifpijlen vroeger over de rug van de kikker werden gehaald. Het gif is niet dodelijk, maar heeft wel een ligt verlammend effect. Als je de kikker lang vast hebt, voel je je hand wat gevoelloos worden. De andere kikkersoorten die in Costa Rica leven zijn veel minder bekend of kom je zelden tot nooit tegen.

Vlinders

Er leven in Costa Rica meer dan duizend verschillende vlindersoorten. De meeste vlinders kom je tegen in de nevelwouden van Monteverde, bij het Arenal Vulcano National Park, het Manuel Antonio National Park en Tortuguero National Park. Van alle vlinders die in Costa Rica leven is de blauwe morpho de allerbekendste. Aan de buitenzijde heeft deze schutkleuren die nog het meest lijken op die van een uil inclusief ogen, terwijl de binnenzijde felblauw is gekleurd. Andere vlindersoorten kom je tegen in bloementuinen of gewoon in de jungle. Wil je vrij gemakkelijk veel vlinders zien breng dan een bezoek aan één van de vlindertuinen.

Papegaaien/ara

Er leven in Costa Rica twee bekende arasoorten; de geelvleugelara en de buffonsara. Beide vogelsoorten zal je met grote waarschijnlijk niet tegen komen tijdens een tocht door de jungle. Beide soorten worden met uitsterven bedreigd en komen nog maar sporadisch voor in het wild. Wel heb je grote kans om groepen groene papegaaien en parkieten te spotten.

Walvissen en dolfijnen

De grootste kans om walvissen en dolfijnen te zien heb je in het zuidwesten van Costa Rica. De griend, de tuimelaar en de spinnerdolfijn zijn er zo goed als het hele jaar te zien. De bultrug komt alleen van december tot maart en van juli tot oktober in de Costa-Ricaanse wateren voor. Het meest bijzonder zeezoogdier dat je in dit deel van de Atlantische oceaan kunt tegenkomen is de walvishaai. Dit is de grootste vis ter wereld. Je kunt hem spotten rondom Bat eiland, de Golf van Papagayo en rondom de Cocoseilanden.

Gordeldier

In de omgeving van Arenal, Santa Rosa en Cãno Negro kun je het negenbandgordeldier tegenkomen. Het is een vrij schuchter dier dat zich niet heel snel laat zien. Toch wordt het dier met enige regelmaat gespot door toeristen. De grootste kans om het dier te spotten heb je in de vroege ochtend tijdens het eerste licht. De dieren proberen dan termietenheuvels uit te graven.

Was- en neusberen

Op de meeste plaatsen laten de neus- en wasberen zich niet zo snel zien aan mensen. De stranden van Manuel Antonio zijn hierop een duidelijk uitzondering. De beesten komen continue om eten schooien en als je even niet oplet dan zijn ze er met je tas vandoor. Ze hebben geleerd hoe om te gaan met ritsen. Het is officieel verboden om eten mee het park in te nemen. Hierop wordt niet of nauwelijks gecontroleerd waardoor er toch veel voedsel mee het pak in gaat. Ook de apen in het park zijn hierop geoefend. Pas wel op met de neus- en wasberen want ze kunnen soms behoorlijk agressief worden.

Insecten en spinnen

Natuurlijk komen er behoorlijk wat insecten voor in Costa Rica. Het zijn er natuurlijk veel te veel om allemaal te noemen. Toch verdienen een aantal een bijzondere vermelding. Als eerste de parasolmier, dit kleine beestje kan meerdere malen zijn eigen gewicht dragen en dat soms voor enkele kilometers achter elkaar. De bladmieren zijn er in vier soorten. Als eerste de drager die het blad draagt, op dit blad zit weer een kleinere mier die het blad beschermt tegen indringers dan zijn er nog mieren die het pad vrijhouden en beschermen en mieren die de bladeren verwerken tot bladmoes.
Een andere eervolle vermelding gaat uit naar de Nephila, lokaal beter bekent als de golden orb spider. Deze zwarte spin met gele strepen maakt enorme spinnenwebben met draad dat net zou sterk zou zijn als ijzerdraad

Andere reptielen

Er zijn een aantal andere reptielen die je tijdens je reis in Costa Rica vrijwel zeker gaat zien. Dat is de groene basilisk, ook wel bekend als de Jezus lizard, de gekko en de groene leguaan. Deze beesten kom je bijna gegarandeerd tegen in waterrijke gebieden. Wel goed opletten want ze hebben goede schutkleuren.

Dieren die je zo goed als zeker niet gaat zien

Om teleurstellingen te voorkomen kun je er maar beter vanuit gaan dat je een aantal beesten vrijwel zeker niet gaat zien. De kans dat je een dergelijk beest tegen het lijf loopt bestaat natuurlijk altijd, maar de kans erop is zo klein dat je wel heel veel geluk moet hebben. Dit geldt eigenlijk voor alle katachtigen zoals de jaguar, de panter, de tijgerkat, de poema en de ocelots. Dit zijn allemaal vrij schuwe beesten die enorme territoriums hebben. Tijdens een gesprek met één van onze gidsen kregen we te horen dat in de tien jaar dat hij dit deed pas één keer een katachtige had gezien.
Een ander dier dat wel vaak op plaatjes te zien is, maar zelden tot nooit gezien wordt door toeristen is de Caribische lamantijn. Dit beest leeft onder andere in het Tortuguero National Park. Als laatste de Quetzal, deze bijzondere vogel leeft alleen in vochtige subtropische bossen boven de duizend meter. De vogel is jaren geleden bijna met uitsterven bedreigd. Gelukkig is de laatste tijd de populatie zich aan het herstellen. Er leven nu enkele duizenden vogels in de nevelwouden van Costa Rica. De beste plek om deze vogel te spotten is in de omgeving van Monteverde.

Dierenrijk van Costa Rica opgedeeld per categorie

Costa Rica staat bekend om zijn ongelooflijke biodiversiteit en gevarieerde ecosysteem:

Zoogdieren:

1. Luiaards:

   • Beschrijving: Tweehoevige en driehoevige luiaards zijn bekend om hun trage bewegingen en leven meestal in bomen.
   • Waar te vinden: Corcovado National Park, Manuel Antonio National Park.

2. Apen:

   • Soorten: Witschouderkapucijnaap, brulapen, slingerapen en doodshoofdaapjes.
   • Waar te vinden: Corcovado National Park, Manuel Antonio National Park, Monteverde Cloud Forest.

3. Jaguar:

   • Beschrijving: De grootste kat van Amerika, maar moeilijk te spotten.
   • Waar te vinden: Corcovado National Park, Tortuguero National Park.

4. Baird’s Tapir:

   • Beschrijving: Een groot, herbivoor zoogdier dat lijkt op een varken met een korte slurf.
   • Waar te vinden: Corcovado National Park, Santa Rosa National Park.

Vogels:

1. Quetzal:

   • Beschrijving: Een prachtig gekleurde vogel die bekend staat om zijn lange, groene staartveren.
   • Waar te vinden: Monteverde Cloud Forest, Los Quetzales National Park.

2. Scarlet Macaw (Rode Ara):

   • Beschrijving: Een grote, kleurrijke papegaai.
   • Waar te vinden: Carara National Park, Osa Peninsula.

3. Toekans:

   • Soorten: Vele soorten, waaronder de zwavelborsttoekan en de keelbandtoekan.
   • Waar te vinden: Door het hele land, vooral in regenwouden.

Reptielen en Amfibieën:

1. Groene Zeeschildpadden:

   • Beschrijving: Een bedreigde soort die bekend staat om zijn nestgedrag op stranden.
   • Waar te vinden: Tortuguero National Park.

2. Kaaimannen en Krokodillen:

   • Soorten: Amerikaanse krokodil en de kaaiman.
   • Waar te vinden: Tarcoles River, Tortuguero National Park.

3. Gifkikkers:

   • Soorten: Blue-jeans gifkikker, groene gifkikker.
   • Waar te vinden: Caribische kust, regenwouden van Costa Rica.

Insecten en Ongewervelden:

1. Bladsnijdersmieren:

   • Beschrijving: Bekend om het dragen van bladeren naar hun nest.
   • Waar te vinden: Regenwouden door het hele land.

2. Morpho Vlinders:

   • Beschrijving: Grote, felblauwe vlinders.
   • Waar te vinden: Regenwouden, vooral langs rivieren.

In het water:

1. Bultrugwalvissen:

   • Beschrijving: Migreren naar de wateren rond Costa Rica om te kalven.
   • Waar te vinden: Marino Ballena National Park, Drake Bay.

2. Dolfijnen:

   • Soorten: Tuimelaars en gestreepte dolfijnen.
   • Waar te vinden: Golfo Dulce, Papagayo Peninsula.

3. Koraalriffen en Tropische Vissen:

   • Waar te vinden: Isla del Coco, Cahuita National Park.

Nationale Parken en Reservaten:

• Corcovado National Park: Biedt een van de meest diverse ecosystemen ter wereld.
• Manuel Antonio National Park: Bekend om zijn biodiversiteit en prachtige stranden.
• Tortuguero National Park: Beroemd om zijn zeeschildpaddenpopulaties.
• Monteverde Cloud Forest Reserve: Een topbestemming voor vogelspotten en het zien van luiaards.

Costa Rica's uitgebreide netwerk van nationale parken en reservaten zorgt voor een uitstekende bescherming van zijn unieke en diverse dierenwereld, waardoor het een paradijs is voor natuurliefhebbers en wildlife-enthousiastelingen.

Dierenopvang

Wil je dieren liever een keertje van dichtbij bekijken dan kun je een bezoek brengen aan een dierenopvang. Het merendeel van de animalshelters zijn stichtingen die met vrijwilligers werken en als doelstelling hebben de dieren uiteindelijk weer in de natuur terug te plaatsen. Er worden soms behoorlijke entrees gevraagd, maar dit geld komt allemaal ten goede van het dierenwelzijn.

Jaguar Rescue Center

Het Jaguar Rescue Center is waarschijnlijk de bekendste opvang van Costa Rica. Je kunt de shelter alleen bezoeken onder begeleiding van een gids. Deze gids verteld je alles over de doelstellingen van de opvang en de verschillende dieren die in de opvang leven. Zo worden de apen dagelijks naar een speciaal stuk bos gebracht waar ze vrij kunnen leven en worden de vogelkooien iedere dag opgezet zodat de vogels zelfs kunnen bepalen of ze blijven of niet. Een aantal gewonde of verminkte dieren wonen wel permanent in de opvang. Het Jaguar Rescue Center is te vinden aan de oostkust van Costa Rica tussen Playa Cocles en Plata Chiquita op een steenworp afstand van Puerto Viejo de Talamanca.

Sloth Santuary

Het Sloth Santuary is de grootste luiaardopvang van Costa Rica. De opvang is te vinden aan de oostkust van Costa Rica tussen de plaatsen Puerto Viejo de Talamanca en Puerto Limon, niet ver van het nationaal park Cahuita. Anders dan veel andere dierenopvanghuizen in het land heeft de Sloth Santuary niet de doelstelling om de dieren uiteindelijk weer terug in de vrije natuur te plaatsen, maar om de dieren op te vangen te rehabiliteren en ze hierna een beter leven te geven binnen de opvang. Hun filosofie is dat als luiaards eenmaal gewend zijn aan mensen er geen weg meer terug is. Hierdoor kampt de opvang met een chronisch plaatsgebrek. Je kunt als bezoeker verschillende tours volgen die je meer inzicht geven in het wel en wee van de luiaards. Een dergelijke tour wordt afgesloten met een boottocht op een klein riviertje.

Alturas Wildlife Santuary

Het Alturas Wildlife Santuary ligt iets ten zuiden van de plaats Dominal. Deze wildlife shelter vangt zieke en gewonde dieren op, verzorgt ze en probeert ze klaar te stomen voor een nieuw leven in het wild. Helaas lukt dit niet bij alle dieren, deels, omdat ze te gewend zijn geraakt aan mensen en deels omdat ze te verminkt zijn geraakt. Gemiddeld leven er ongeveer 75 dieren in de opvang. In de opvang worden dagelijks, behalve op maandag, rondleidingen gegeven door vrijwilligers. Deze kunnen je alles vertellen over de wilde dieren die in de opvang verblijven en over de dieren die permanent in de opvang wonen.

Proyecto Asis

Het Proyecto Asis wildlife Rescue center is te vinden in de Arenal regio. Het is één van de grootste en belangrijkste opvangcenters in dit deel van Costa Rica. In de opvang woont een grote verscheidenheid aan dieren. Van wilde katachtigen tot luiaards, vogels en miereneters. Dagelijks worden er verschillende rondleidingen onder begeleiding van vrijwilligers in het centrum gegeven. Het is zelfs mogelijk om in één van de kamers op de opvang te slapen en een dagje als vrijwilliger mee te werken in het centrum. Hieraan zijn wel behoorlijk wat kosten verbonden.